ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ


Μαρξιστική Σκέψη, τόμος 17


Απρίλιος-Σεπτέμβριος 2015, σελ. 527, 13€



 

Στην Κίνα αφιερώνεται ο νέος διπλός τόμος 17 της Μαρξιστικής Σκέψης. Ο τόμος περιέχει πηγές και αναλύσεις για την πορεία της Κίνας από τις αρχές του 20ού αιώνα ως τις μέρες μας. Παρουσιάζονται όλα τα σημαντικά γεγονότα και οι σταθμοί στην πορεία της Κίνας στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο: η μετατροπή της Κίνας σε ημι-αποικία των μεγάλων δυνάμεων από τις αρχές του 20ού αιώνα, οι διαδοχικές επαναστάσεις του 1911, του 1925-27 και του 1930-49 ως τη νίκη της λαϊκής επανάστασης, η περίοδος της «σοσιαλιστικής οικοδόμησης» 1947-1978 και η σύγχρονη περίοδος των μεταρρυθμίσεων της αγοράς ως τις μέρες μας.
 

Ο τόμος χωρίζεται σε 3 μέρη.
 

Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται πηγές και ντοκουμέντα προερχόμενα από επιφανείς μαρξιστές, ιστορικές προσωπικότητες της Κίνας και αποφάσεις του ΚΚ της Κίνας. Συγκεκριμένα, ο αναγνώστης θα βρει κείμενα των Χέγκελ, Μαρξ, Ντ. Ριαζάνοφ, Σουν Γιατ-σεν (πρώτος προσωρινός Πρόεδρος της Κίνας στα 1912), Λένιν, Τσεν Του-σιου (πρώτος ΓΓ του ΚΚ της Κίνας), Τρότσκι, Μάο τσε-τουνγκ, Τενγκ Σιαοπίνγκ και Ζάο Ζιγιάνγκ, καθώς και μέρη από τις αποφάσεις του ΚΚ της Κίνας για την ιστορία του κόμματος (1945 και 1981) και του τωρινού καταστατικού του ΚΚ της Κίνας (2012).
 

Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται ιστορικές αναλύσεις για την περίοδο 1911-1977. Ο Τ. Μαστρογιαννόπουλος αναφέρεται στις κινεζικές επαναστάσεις του 1911-27, ο Δ. Καρέλλας στη διαμόρφωση του μαρξισμού του Μάο ως το 1945, ο Δ. Καλτσώνης στο κινεζικό σύνταγμα του 1954, οι Λ. Μαϊτάν και Τζ. Ριντέλ στην περίοδο του «Μεγάλου Άλματος προς τα Εμπρός», οι Ι. Ντόιτσερ και Ν. Χρουστσόφ στην Πολιτιστική Επανάσταση, ενώ η Μεγάλη Πορεία καλύπτεται από ένα κεφάλαιο της επίσημης κινεζικής Ιστορίας της Σύγχρονης Κινεζικής Επανάστασης.
 

Στο τρίτο μέρος αναλύονται οι εξελίξεις στη σύγχρονη Κίνα: η πορεία των μεταρρυθμίσεων της αγοράς, ο αντίκτυπός τους στην κατάσταση των εργαζομένων και το περιβάλλον, οι αναπτυσσόμενοι κοινωνικοί αγώνες, οι παραπέρα οικονομικές προοπτικές στην Κίνα, ο ρόλος του κράτους, ο κινεζικός μαρξισμός σήμερα. Ο αναγνώστης θα βρει κείμενα των Χ. Κεφαλή, Τζ. Μπ. Φόστερ & Ρ. ΜακΤσέσνεϊ, Ορ. Λουκά, Β. Σερμπετζόγλου & Μ. Ζέρβα, Μίντσι Λι, Ντ. Κοτζ, Β. Κόλο, Ντικάνγκ, Τσεν Τιάν, Χαν Κουν-τσουνγκ και Γιεν Λενκέ.


Ο τόμος προσφέρει έτσι στο κοινό μια ποικιλία προσεγγίσεων για ένα ευρύ φάσμα πτυχών της κινεζικής ιστορίας και της ζωής στη σύγχρονη Κίνα. Όπως σημειώνεται στον πρόλογο, η ιστορία της Κίνας από το 1900 ως σήμερα:


«Ήταν μια πορεία ορμητικών αλλαγών, η ταχύτητα των οποίων σίγουρα δεν έχει όμοιό της στην παγκόσμια ιστορία… ο παρών τόμος θα προσφέρει στον αναγνώστη γνώσεις και στοιχεία… καλύπτοντας ένα μέρος από το μεγάλο κενό πληροφόρησης και πηγών στην ελληνική βιβλιογραφία για την πρόσφατη ιστορία της Κίνας και τη σύγχρονη Κίνα».


Πληροφορίες: Εκδόσεις Τόπος, Πλαπούτα 2 και Καλλιδρομίου , This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it., τηλ. 210 8222835, βιβλιοπωλείο τηλ. 210 3221580.

Details
Hits: 2661
δελτίο τύπου τόμος 17


Η εργασιακή εκμετάλλευση στην Κίνα

των Τζον Μπέλαμι Φόστερ και Ρόμπερτ Μακ Τσέσνεϊ *




Η κινεζική οικονομία σήμερα είναι δομημένη γύρω από τις ανάγκες μετεγκατάστασης των πολυεθνικών εταιρειών με στόχο την απόκτηση χαμηλού κόστους ανά μονάδα εργασίας μέσω της εκμετάλλευσης της φτηνής, πειθαρχημένης εργασίας στον παγκόσμιο Νότο, μια διαδικασία γνωστή ως «παγκόσμιο αρμπιτράζ εργασίας». Σε αυτή την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, η Κίνα είναι περισσότερο ο κόμβος της παγκόσμιας συναρμολόγησης παρά το εργοστάσιο του κόσμου.

Σε ένα άρθρο που γράφτηκε το 1997, ο Jin Bei, επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας για μια Συγκριτική Μελέτη της Διεθνούς Ανταγωνιστικότητας των Μεταποιημένων Προϊόντων της Κίνας, στην Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, ισχυρίστηκε ότι τα περισσότερα προϊόντα που εξάγονταν από την Κίνα δεν ήταν εγχωρίως παραγόμενα στην Κίνα αγαθά, αλλά μάλλον πρέπει να αναγνωρίζονται ως «παρα-εγχωρίως παραγόμενα αγαθά» αντανακλώντας μια αλυσίδα εφοδιασμού υπό τον έλεγχο των ξένων πολυεθνικών.

«Οι ξένοι εταίροι», έγραψε, «συγκεντρώνουν τον κύριο όγκο των άμεσων οικονομικών οφελών από βιομηχανικά αγαθά που εκρέουν από εξ ολοκλήρου ξένης ιδιοκτησίας επιχειρήσεις και μεικτές κοινοπραξίες στις οποίες έχουν πακέτα ελέγχου. Αυτά τα αγαθά δεν αφορούν κατά κύριο λόγο την πραγματοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων της Κίνας, αλλά την πραγματοποίηση ξένων παραγωγικών δυνάμεων στην Κίνα, ή την οικονομική πραγματοποίηση που επιτυγχάνεται μετατρέποντας κινεζικούς πόρους σε παραγωγικές δυνάμεις που υπόκεινται στον έλεγχο ξένων ιδιοκτητών κεφαλαίων. Τα αγαθά αυτά δεν θα πρέπει, συνεπώς, να προσδιορίζονται κατ’ αρχήν ως βιομηχανικά προϊόντα που κατασκευάζονται στην Κίνα... Για παράδειγμα, από τις δέκα κορυφαίες μάρκες πουκάμισων στον κόσμο, επτά παράγονται από το Εργοστάσιο Υποκαμίσων του Πεκίνου, αλλά για την παραγωγή ενός πουκάμισου που φέρει την ετικέτα Pierre Cardin, με λιανική τιμή 300 γιουάν, το εργοστάσιο παραλαμβάνει μόνο 3 ως 4 τέσσερα γιουάν σε πληρωμές επεξεργασίας. Πώς μπορούν αυτά τα πουκάμισα να προσδιοριστούν πειστικά ως κινεζικής κατασκευής;»35

Details
Hits: 2292
τόμος 17



Η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Κίνα

Under the Dome - 2015



Γυρισμένο από την πρώην δημοσιογράφο της κινεζικής κρατικής τηλεόρασης Τσάι Τζινγκ, το ντοκιμαντέρ Under the Dome εμφανίστηκε στα τέλη Φλεβάρη του 2015 σε κρατικές διαδικτυακές πηγές με μια μάλλον χλιαρή υποστήριξη από κρατικά στελέχη που ασχολούνται με το θέμα του περιβάλλοντος. Η απρόσμενη ανταπόκριση του κοινού όμως είχε ως αποτέλεσμα οι χλιαρές υποστηρίξεις να καμφθούν και η κυβέρνηση και οι αρμόδιες αρχές να το βάλουν στο στόχαστρο παρεμποδίζοντας ή αποκλείοντας την πρόσβασή του στα κινεζικά κοινωνικά δίκτυα.

Πλέον κάποια επίσημα άρθρα σε κρατικές ιστοσελίδες και εφημερίδες αναλώνονται σε μια επίθεση στην Τσάι Τζινγκ μέσω φημολογίας που δήθεν δεν υιοθετεί το μέσο ή την κατηγορία πως αποτελεί προϊόν ενός καλού marketing (αντιγράφοντας τα συνέδρια του TEDx ή και το ντοκιμαντέρ του αμερικάνου Al Gore). Αλλού η Τσάι παρουσιάζεται σαν μια μοντέρνα κομψή εργαζόμενη μητέρα που με αφορμή την περιπέτεια στην υγεία της κόρης της (ογκίδιο στους πνεύμονες ενδεχόμενα λόγω του νέφους) παίρνει τη ρεβάνς με μπόλικη δραματοποίηση, επιστημονική τεκμηρίωση και σύγχρονα μέσα απεικόνισης (Powerpoint slides, animations κ.ά.).

Details
Hits: 1917
τόμος 17

Η στραγγαλισμένη επανάσταση

του Λεόν Τρότσκι*




Το βιβλίο του Αντρέ Μαλρό, Οι Κατακτητές, μου έχει σταλεί από διάφορα μέρη και, πιστεύω, ακόμη και σε τέσσερα αντίτυπα, αλλά δυστυχώς το διάβασα μετά από μια καθυστέρηση δεκαοκτώ μηνών ή δύο χρόνων. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην κινεζική επανάσταση, δηλαδή, στο μεγαλύτερο ζήτημα των τελευταίων πέντε χρόνων. Ένα ωραίο και σφιχτοδεμένο στιλ, το διεισδυτικό μάτι ενός καλλιτέχνη, πρωτότυπη και τολμηρή παρατήρηση – όλα προσδίδουν στο μυθιστόρημα μια εξαιρετική σημασία. Αν γράφουμε γι’ αυτό εδώ είναι όχι επειδή το βιβλίο είναι ένα έργο ταλέντου, αν και αυτό δεν είναι αμελητέο γεγονός, αλλά επειδή προσφέρει μια πηγή πολιτικών διδαγμάτων ύψιστης αξίας. Προέρχονται άραγε από τον Μαλρό; Όχι, απορρέουν από την ίδια την εξιστόρηση εν αγνοία του συγγραφέα και μιλούν εναντίον του. Αυτό τιμά τον παρατηρητή και τον καλλιτέχνη, αλλά όχι τον επαναστάτη. Ωστόσο, έχουμε το δικαίωμα να αξιολογήσουμε τον Μαλρό και από αυτή την άποψη· στο όνομά του και πάνω απ’ όλα στο όνομα του Γκαρίν, του άλλου του εγώ, ο συγγραφέας δεν διστάζει να εκθέσει τις κρίσεις του για την επανάσταση.

Το βιβλίο αποκαλείται ένα μυθιστόρημα. Στην πραγματικότητα, έχουμε μπροστά μας ένα μυθιστορηματικό χρονικό της κινεζικής επανάστασης, από την πρώτη περίοδό της ως την περίοδο της Καντόνας. Το χρονικό δεν είναι πλήρες. Το κοινωνικό σφρίγος μερικές φορές λείπει από την εικόνα. Αλλά παρ’ όλα αυτά περνούν μπροστά από τον αναγνώστη όχι μόνο διαφωτιστικά επεισόδια της επανάστασης, αλλά και ξεκάθαρες φυσιογνωμίες που χαράζονται στη μνήμη ως κοινωνικά σύμβολα.

Details
Hits: 2126
τόμος 17

5. Ο χαρακτήρας της Κινεζικής Επανάστασης


Έχουμε αποκτήσει πλέον μια κατανόηση της φύσης της κινεζικής κοινωνίας, δηλαδή, των ειδικών συνθηκών στην Κίνα· αυτή η κατανόηση είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την επίλυση όλων των επαναστατικών προβλημάτων της Κίνας. Είμαστε επίσης σαφείς σχετικά με τους στόχους, τα καθήκοντα και τις κινητήριες δυνάμεις της Κινεζικής Επανάστασης· αυτά είναι τα βασικά θέματα στο παρόν στάδιο της επανάστασης και προκύπτουν από την ειδική φύση της κινεζικής κοινωνίας, δηλαδή, από τις ειδικές συνθήκες της Κίνας. Κατανοώντας όλα αυτά, μπορούμε να καταλάβουμε τώρα ένα άλλο βασικό θέμα της επανάστασης στο παρόν στάδιο, δηλαδή, το χαρακτήρα της Κινεζικής Επανάστασης.
Ποιος, πράγματι, είναι ο χαρακτήρας της Κινεζικής Επανάστασης στο παρόν στάδιο; Είναι μια αστικοδημοκρατική ή μια προλεταριακή-σοσιαλιστική επανάσταση; Προφανώς, δεν είναι το τελευταίο, αλλά το πρώτο.

Details
Hits: 2543
τόμος 17

Καθώς το πρώτο πενταετές πλάνο της Κίνας για την οικονομική ανάπτυξη πλησίαζε στο τέλος του το 1957, υπήρχαν σημάδια αστάθειας, συμπεριλαμβανομένης της μαζικής ανεργίας στις πόλεις και της ανεπαρκούς αξιοποίησης του εργατικού δυναμικού στην ύπαιθρο, δεινά που η εστίαση της Κίνας στην εντατικού κεφαλαίου βαριά βιομηχανία είχε αποτύχει να αντιμετωπίσει.
Η ηγεσία του ΚΚ της Κίνας απάντησε με ένα σχέδιο για την «ταυτόχρονη ανάπτυξη» της βαριάς και της ελαφράς βιομηχανία, το οποίο θα εκπληρωνόταν εξίσου στα αστικά κέντρα και στην ύπαιθρο, σε μια βίαιη εκστρατεία για να κινητοποιηθεί ένα μεγάλο μέρος του αγροτικού εργατικού δυναμικού στην εντατικής εργασίας βιομηχανία και την ανάπτυξη των υποδομών. Οι στόχοι ήταν αξιέπαινοι, αλλά πώς επρόκειτο αυτό το μαζικό νέο βιομηχανικό εργατικό δυναμικό να οργανωθεί και να τραφεί;

Details
Hits: 2429
τόμος 17