Η εργασιακή εκμετάλλευση στην Κίνα

των Τζον Μπέλαμι Φόστερ και Ρόμπερτ Μακ Τσέσνεϊ *




Η κινεζική οικονομία σήμερα είναι δομημένη γύρω από τις ανάγκες μετεγκατάστασης των πολυεθνικών εταιρειών με στόχο την απόκτηση χαμηλού κόστους ανά μονάδα εργασίας μέσω της εκμετάλλευσης της φτηνής, πειθαρχημένης εργασίας στον παγκόσμιο Νότο, μια διαδικασία γνωστή ως «παγκόσμιο αρμπιτράζ εργασίας». Σε αυτή την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, η Κίνα είναι περισσότερο ο κόμβος της παγκόσμιας συναρμολόγησης παρά το εργοστάσιο του κόσμου.

Σε ένα άρθρο που γράφτηκε το 1997, ο Jin Bei, επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας για μια Συγκριτική Μελέτη της Διεθνούς Ανταγωνιστικότητας των Μεταποιημένων Προϊόντων της Κίνας, στην Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, ισχυρίστηκε ότι τα περισσότερα προϊόντα που εξάγονταν από την Κίνα δεν ήταν εγχωρίως παραγόμενα στην Κίνα αγαθά, αλλά μάλλον πρέπει να αναγνωρίζονται ως «παρα-εγχωρίως παραγόμενα αγαθά» αντανακλώντας μια αλυσίδα εφοδιασμού υπό τον έλεγχο των ξένων πολυεθνικών.

«Οι ξένοι εταίροι», έγραψε, «συγκεντρώνουν τον κύριο όγκο των άμεσων οικονομικών οφελών από βιομηχανικά αγαθά που εκρέουν από εξ ολοκλήρου ξένης ιδιοκτησίας επιχειρήσεις και μεικτές κοινοπραξίες στις οποίες έχουν πακέτα ελέγχου. Αυτά τα αγαθά δεν αφορούν κατά κύριο λόγο την πραγματοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων της Κίνας, αλλά την πραγματοποίηση ξένων παραγωγικών δυνάμεων στην Κίνα, ή την οικονομική πραγματοποίηση που επιτυγχάνεται μετατρέποντας κινεζικούς πόρους σε παραγωγικές δυνάμεις που υπόκεινται στον έλεγχο ξένων ιδιοκτητών κεφαλαίων. Τα αγαθά αυτά δεν θα πρέπει, συνεπώς, να προσδιορίζονται κατ’ αρχήν ως βιομηχανικά προϊόντα που κατασκευάζονται στην Κίνα... Για παράδειγμα, από τις δέκα κορυφαίες μάρκες πουκάμισων στον κόσμο, επτά παράγονται από το Εργοστάσιο Υποκαμίσων του Πεκίνου, αλλά για την παραγωγή ενός πουκάμισου που φέρει την ετικέτα Pierre Cardin, με λιανική τιμή 300 γιουάν, το εργοστάσιο παραλαμβάνει μόνο 3 ως 4 τέσσερα γιουάν σε πληρωμές επεξεργασίας. Πώς μπορούν αυτά τα πουκάμισα να προσδιοριστούν πειστικά ως κινεζικής κατασκευής;»35

Details
Hits: 2177
τόμος 17



Η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Κίνα

Under the Dome - 2015



Γυρισμένο από την πρώην δημοσιογράφο της κινεζικής κρατικής τηλεόρασης Τσάι Τζινγκ, το ντοκιμαντέρ Under the Dome εμφανίστηκε στα τέλη Φλεβάρη του 2015 σε κρατικές διαδικτυακές πηγές με μια μάλλον χλιαρή υποστήριξη από κρατικά στελέχη που ασχολούνται με το θέμα του περιβάλλοντος. Η απρόσμενη ανταπόκριση του κοινού όμως είχε ως αποτέλεσμα οι χλιαρές υποστηρίξεις να καμφθούν και η κυβέρνηση και οι αρμόδιες αρχές να το βάλουν στο στόχαστρο παρεμποδίζοντας ή αποκλείοντας την πρόσβασή του στα κινεζικά κοινωνικά δίκτυα.

Πλέον κάποια επίσημα άρθρα σε κρατικές ιστοσελίδες και εφημερίδες αναλώνονται σε μια επίθεση στην Τσάι Τζινγκ μέσω φημολογίας που δήθεν δεν υιοθετεί το μέσο ή την κατηγορία πως αποτελεί προϊόν ενός καλού marketing (αντιγράφοντας τα συνέδρια του TEDx ή και το ντοκιμαντέρ του αμερικάνου Al Gore). Αλλού η Τσάι παρουσιάζεται σαν μια μοντέρνα κομψή εργαζόμενη μητέρα που με αφορμή την περιπέτεια στην υγεία της κόρης της (ογκίδιο στους πνεύμονες ενδεχόμενα λόγω του νέφους) παίρνει τη ρεβάνς με μπόλικη δραματοποίηση, επιστημονική τεκμηρίωση και σύγχρονα μέσα απεικόνισης (Powerpoint slides, animations κ.ά.).

Details
Hits: 1823
τόμος 17

Η στραγγαλισμένη επανάσταση

του Λεόν Τρότσκι*




Το βιβλίο του Αντρέ Μαλρό, Οι Κατακτητές, μου έχει σταλεί από διάφορα μέρη και, πιστεύω, ακόμη και σε τέσσερα αντίτυπα, αλλά δυστυχώς το διάβασα μετά από μια καθυστέρηση δεκαοκτώ μηνών ή δύο χρόνων. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην κινεζική επανάσταση, δηλαδή, στο μεγαλύτερο ζήτημα των τελευταίων πέντε χρόνων. Ένα ωραίο και σφιχτοδεμένο στιλ, το διεισδυτικό μάτι ενός καλλιτέχνη, πρωτότυπη και τολμηρή παρατήρηση – όλα προσδίδουν στο μυθιστόρημα μια εξαιρετική σημασία. Αν γράφουμε γι’ αυτό εδώ είναι όχι επειδή το βιβλίο είναι ένα έργο ταλέντου, αν και αυτό δεν είναι αμελητέο γεγονός, αλλά επειδή προσφέρει μια πηγή πολιτικών διδαγμάτων ύψιστης αξίας. Προέρχονται άραγε από τον Μαλρό; Όχι, απορρέουν από την ίδια την εξιστόρηση εν αγνοία του συγγραφέα και μιλούν εναντίον του. Αυτό τιμά τον παρατηρητή και τον καλλιτέχνη, αλλά όχι τον επαναστάτη. Ωστόσο, έχουμε το δικαίωμα να αξιολογήσουμε τον Μαλρό και από αυτή την άποψη· στο όνομά του και πάνω απ’ όλα στο όνομα του Γκαρίν, του άλλου του εγώ, ο συγγραφέας δεν διστάζει να εκθέσει τις κρίσεις του για την επανάσταση.

Το βιβλίο αποκαλείται ένα μυθιστόρημα. Στην πραγματικότητα, έχουμε μπροστά μας ένα μυθιστορηματικό χρονικό της κινεζικής επανάστασης, από την πρώτη περίοδό της ως την περίοδο της Καντόνας. Το χρονικό δεν είναι πλήρες. Το κοινωνικό σφρίγος μερικές φορές λείπει από την εικόνα. Αλλά παρ’ όλα αυτά περνούν μπροστά από τον αναγνώστη όχι μόνο διαφωτιστικά επεισόδια της επανάστασης, αλλά και ξεκάθαρες φυσιογνωμίες που χαράζονται στη μνήμη ως κοινωνικά σύμβολα.

Details
Hits: 2034
τόμος 17

5. Ο χαρακτήρας της Κινεζικής Επανάστασης


Έχουμε αποκτήσει πλέον μια κατανόηση της φύσης της κινεζικής κοινωνίας, δηλαδή, των ειδικών συνθηκών στην Κίνα· αυτή η κατανόηση είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την επίλυση όλων των επαναστατικών προβλημάτων της Κίνας. Είμαστε επίσης σαφείς σχετικά με τους στόχους, τα καθήκοντα και τις κινητήριες δυνάμεις της Κινεζικής Επανάστασης· αυτά είναι τα βασικά θέματα στο παρόν στάδιο της επανάστασης και προκύπτουν από την ειδική φύση της κινεζικής κοινωνίας, δηλαδή, από τις ειδικές συνθήκες της Κίνας. Κατανοώντας όλα αυτά, μπορούμε να καταλάβουμε τώρα ένα άλλο βασικό θέμα της επανάστασης στο παρόν στάδιο, δηλαδή, το χαρακτήρα της Κινεζικής Επανάστασης.
Ποιος, πράγματι, είναι ο χαρακτήρας της Κινεζικής Επανάστασης στο παρόν στάδιο; Είναι μια αστικοδημοκρατική ή μια προλεταριακή-σοσιαλιστική επανάσταση; Προφανώς, δεν είναι το τελευταίο, αλλά το πρώτο.

Details
Hits: 2425
τόμος 17

Καθώς το πρώτο πενταετές πλάνο της Κίνας για την οικονομική ανάπτυξη πλησίαζε στο τέλος του το 1957, υπήρχαν σημάδια αστάθειας, συμπεριλαμβανομένης της μαζικής ανεργίας στις πόλεις και της ανεπαρκούς αξιοποίησης του εργατικού δυναμικού στην ύπαιθρο, δεινά που η εστίαση της Κίνας στην εντατικού κεφαλαίου βαριά βιομηχανία είχε αποτύχει να αντιμετωπίσει.
Η ηγεσία του ΚΚ της Κίνας απάντησε με ένα σχέδιο για την «ταυτόχρονη ανάπτυξη» της βαριάς και της ελαφράς βιομηχανία, το οποίο θα εκπληρωνόταν εξίσου στα αστικά κέντρα και στην ύπαιθρο, σε μια βίαιη εκστρατεία για να κινητοποιηθεί ένα μεγάλο μέρος του αγροτικού εργατικού δυναμικού στην εντατικής εργασίας βιομηχανία και την ανάπτυξη των υποδομών. Οι στόχοι ήταν αξιέπαινοι, αλλά πώς επρόκειτο αυτό το μαζικό νέο βιομηχανικό εργατικό δυναμικό να οργανωθεί και να τραφεί;

Details
Hits: 2300
τόμος 17

  

Μαρξιστική Σκέψη, τόμος 16, Ιανουάριος - Μάρτιος 2015

Δελτίο Τύπου

 

 

Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου και οι διαφαινόμενες ανάλογες εξελίξεις και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, θέτουν επί τάπητος τα ζητήματα της αριστερής στρατηγικής. Ζητήματα που αφορούν τη σχέση μεταρρύθμισης και επανάστασης, το μεταβατικό πρόγραμμα, το ενιαίο μέτωπο, τη σύνδεση της σοσιαλιστικής προοπτικής με τα ζητήματα που βάζει η εποχή της παγκοσμιοποίησης και η τωρινή παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού.

Σε αυτά τα κρίσιμα ζητήματα αφιερώνεται ο 16ος τόμος του περιοδικού Μαρξιστική Σκέψη που μόλις κυκλοφόρησε. Ο τόμος έχει τίτλο «Σύγχρονη επαναστατική στρατηγική» και χωρίζεται σε πέντε μέρη.

Στο πρώτο μέρος, «Πηγές - Ιστορία», ο αναγνώστης θα βρει κείμενα των κλασικών του μαρξισμού και άλλων επιφανών μαρξιστών: Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν, Γκράμσι, Λούξεμπουργκ και Τσέτκιν. Όπως σημειώνεται στον πρόλογο, πρόκειται για θεμελιακά κείμενα που «συμπυκνώνουν την ιστο­ρική εμπειρία του κινήματος», τονίζοντας «την αναγκαιότητα του ξεχωρίσμα­τος της ιστορικής πρωτοπορίας, αλλά και την πολιτική ενιαίου μετώπου και συμμαχιών που αυτή πρέπει να ακολουθεί, τη σημασία της απόκτησης στενών δεσμών με τις μάζες μέσα από τη συμμε­τοχή στους αγώνες και τα κινήματά τους, την καταπολέμηση των αριστερίστικων και σεκταριστικών λογικών». Περιλαμβάνονται επίσης οι «Θέσεις για την τακτική» του 4ου Συνεδρίου της Κομιντέρν και μια ανάλυση των επεξεργασιών του 4ου Συνεδρίου από τον Τζ. Ριντέλ. 

Στο μέρος «Παγκοσμιοποίηση και σοσιαλιστική προοπτική» περιλαμβάνεται ένα κοινό κείμενο των Γ. Τόλιου και Χρ. Κεφαλή, με θέμα τα προβλήματα της επαναστατικής στρατηγικής στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, καθώς και κείμενα των Κ. Λαπαβίτσα, Τζ. Τσουνάρα και Ντ. Κοτζ εστιασμένα στο φαινόμενο της χρηματιστικοποίησης και των δυνατοτήτων αμφισβήτησης του καπιταλισμού που ανοίγει η παρούσα κρίση.

Το μεταβατικό πρόγραμμα και οι συνδέσεις στρατηγικής και τακτικής εξετάζονται σε ένα παραπέρα μέρος, «Προβλήματα της μετάβασης», από τους Σ. Σεφεριάδη, Δ. Κατσορίδα, Μ. Σκούφογλου και Β. Λιόση, ενώ ο Ε. Μάλο αναλύει τα προβλήματα των διεθνών σχέσεων με αναφορά στον Γκράμσι.

Η κινηματική εμπειρία των τελευταίων χρόνων προσεγγίζεται στο μέρος «Σύγχρονα κινήματα» από τους Π. Μακρίδη (Κίνημα των Πλατειών), Τ. Γιαννόπουλο (αντιναζιστικό κίνημα) και Δ. Καλτσώνη (επαναστατικές εμπειρίες στη Λατινική Αμερική). Και το τεύχος ολοκληρώνεται με δυο κείμενα πάνω στο δίλημμα «Μεταρρύθμιση ή Επανάσταση». Η Χ. Σκοτ αναλύει την αντιπαράθεση Λούξεμπουργκ - Μπερνστάιν, ενώ ο Ντ. Γκλουκστάιν αναφέρεται στην ευρύτερη σύγκρουση ανάμεσα στον επαναστατικό μαρξισμό και το ρεφορμισμό.

Για περισσότερες πληροφορίες, Εκδόσεις Τόπος, Πλαπούτα 2 και Καλλιδρομίου, 11473 Αθήνα, τηλ. 210 8222835, This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.. Βιβλιοπωλείο, τηλ. 210 3221580.

 

Details
Hits: 2153